Erbo-de-muret
Plantago alpina
Plantaginaceae
Nom en français : Plantain des Alpes.
Descripcioun :L'erbo-de-muret es un plantage d'auto mountagno que trachis dins li pelouso e li coumbo à nèu. La maje-part di flour soun longo e primo e quauquis uno bèn mai courteto en triangle e dessecado à la flouresoun.
Usanço :Coume forço plantage, l'erbo-di-muret es uno planto manjadisso e vertuouso. Li fueio se manjon en ensalado o cuecho, alor que li bouroun se podon adouba e manja coume de tapeno. Ei vertuouso pèr assana e souda li plago, li pougnaduro de tavan e d'un biais generau es astringènto e remoulissènto.
Port : Erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Plantago
Famiho : Plantaginaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Mountagno mejano
- Auto mountagno
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Plantago alpina L., 1753
(= Plantago maritima subsp. alpina (L.) O.Bolòs & Vigo, 1983 )
Rudo-de-la-fino
Ruta montana
Rutaceae
Àutri noum : Bono-rudo, Rulo, Ruèlo.
Nom en français : Rue des montagnes.
Descripcioun :Aquelo rudo-de-la-fino, o bono-rudo, porto pas trop bèn soun noum scientifi que vèn pas dins li mountagno. S'atrobo dins li tepiero seco e li roucaio de plano e de colo. Se destrìo de la rudo Ruta angustifolia, mai coumuno, emé soun port. Fai de ramo de flour proun tipico. I'a pas peréu de petalo franjado.
Usanço :Coume si cousino Ruta graveolens e Ruta chalepensis qu'èron cultivado à passa tèms, la rudo-de-la-fino a d'ùnis usanço interessanto. Pèr sougna li plago e li mau de gengivo, contro li verme e pèr faire veni li règlo (de pas prendre encò di femo empregnado).
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Pancaro entresigna
Cicle bioulougico : Pancaro entresigna
Gènre : Ruta
Famiho : Rutaceae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Tepiero seco
- Roucaio
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Ruta montana (L.) L., 1756